“นิ่ว” คือปัญหาสุขภาพที่หลายคนคุ้นหู โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงวัย แต่รู้หรือไม่ว่า “นิ่ว” ไม่ได้มีแค่ชนิดเดียว และไม่ได้เกิดในที่เดียวเสมอไป ผู้สูงวัยหลายคนอาจเข้าใจว่าไม่ว่าจะนิ่วในไต หรือนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ก็คือนิ่วเหมือนกันหมด จึงมักละเลยอาการบางอย่าง ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ #เซอร์เทนตี้กูรู จะพามาดูกันว่า “นิ่วในไต” กับ “นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ” มีความแตกต่างกันอย่างไร เพื่อเพิ่มความเข้าใจในตัวโรค สามารถสังเกตความผิดปกติได้ตั้งแต่แรกเริ่มค่ะ

หลายคนอาจคิดว่าอาการปวดหลัง ปวดท้อง หรือปัสสาวะติดขัด คือนิ่วเหมือนกันหมด แต่ในความเป็นจริง นิ่วแต่ละตำแหน่งมีลักษณะเฉพาะที่ต้องรับการวินิจฉัยและรักษาต่างกัน หากแยกไม่ออกตั้งแต่แรก อาจทำให้ได้รับการดูแลที่ไม่เหมาะสมกับโรค

นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงที่โรคจะลุกลาม เช่น นิ่วในไตที่อุดตันเรื้อรัง อาจทำให้เนื้อไตเสื่อม ไตวาย หรือเกิดการติดเชื้อเฉียบพลันที่อันตรายถึงชีวิต ในขณะที่นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หากปล่อยไว้นานอาจทำให้เยื่อบุกระเพาะปัสสาวะอักเสบ หรือส่งผลต่อการขับถ่ายปัสสาวะโดยตรง การรู้ความแตกต่างตั้งแต่เนิ่นๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญ ช่วยให้สามารถเฝ้าระวัง ดูแลตัวเอง และเข้ารับการตรวจรักษาได้อย่างเหมาะสม

- นิ่วในไต: เกิดขึ้นภายใน “ไต” ซึ่งทำหน้าที่กรองของเสียจากเลือดและผลิตปัสสาวะ

- นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ: เกิดขึ้นภายใน “กระเพาะปัสสาวะ” ซึ่งทำหน้าที่เก็บปัสสาวะก่อนขับถ่าย

- นิ่วในไต: มักเกิดจากการตกผลึกของแร่ธาตุในปัสสาวะ เช่น แคลเซียมออกซาเลต หรือกรดยูริก อาจมีปัจจัยร่วมอย่างดื่มน้ำน้อย กินอาหารเค็มหรือโปรตีนสูง

- นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ: มักเกิดจากปัสสาวะค้างหรือขับถ่ายไม่หมด เช่น ในผู้ชายสูงวัยที่มีภาวะต่อมลูกหมากโต หรือผู้ที่มีปัญหาการควบคุมการขับถ่าย